Samojed - co warto wiedzieć o psach tej rasy?

Siberian husky i alaskan malamute to najbardziej znane psy zaprzęgowe, ale śnieg i ruch uwielbiają też samojedy. Obecnie psy rasy samojed można spotkać niemalże wszędzie, ale dawniej ich nadrzędnym zadaniem było pilnowanie stad reniferów przed dzikimi zwierzętami. Na przełomie XIX/XX wieku mocno zainteresowano się samojedami i zaczęto je wykorzystywać podczas wypraw polarnych. Są to psy towarzyskie, z natury przyjazne dla ludzi i lubiące przebywać z innymi psami/zwierzętami. Biała sierść samojeda to jedna z jego wielu zalet, wygląda wręcz jak pluszowy miś, dlatego skradł już serca milionów właścicieli na całym świecie.

Podstawowe informacje o samojedach

Co łączy ze sobą alaskan malamute, siberian husky i samojeda? Wszystkie one należą do psów zaprzęgowych. Samojedy od wieków pomagały ludziom ciągnąć sanie i pilnowały reniferów przed niedźwiedziami czy wilkami. Pomimo tego, że wykorzystywano je do polowań na dziką zwierzynę, to jednocześnie były też psami rodzinnymi. Ich gruba i gęsta okrywa pełniła funkcję grzewczą nie tylko dla nich samych, ale też dla właścicieli. Samojedy przebywały w jurcie, opiekowały się dziećmi. Wzorzec rasy samojed prezentuje się następująco: grupa V FCI, sekcja 1, nr wzorca 212. Psy te mają swój początek w Rosji, a żyjąc na Syberii, musiały dostosować się do panujących tam warunków klimatycznych. Nic więc dziwnego, że są bardzo odporne na działanie mrozów i źle znoszą upalne dni. Samojedy zalicza się do tej samej grupy, co psy w typie pierwotnym i szpice.

Kąciki warg u tych psów są lekko uniesione, przez co wyglądają na uśmiechnięte, ponadto są one bardzo przyjazne, mają wesołe usposobienie. Kończyny przednie są dobrze umięśnione, a w przypadku tylnych można mówić o jeszcze silniejszej muskulaturze. Nic więc dziwnego, że tak świetnie sprawdzają się w psich zaprzęgach. Samojedy mają charakterystyczny ogon, dosyć wysoko osadzony, zgięty u nasady lub znajdujący się z boku. Szata samojedów jest najczęściej biała lub kremowa, chociaż można też spotkać się z zabarwieniem biało-biszkoptowym. Włos mają obfity i gruby, bardzo gęsty, typu polarnego. Charakterystyczna jest podwójna okrywa włosowa: krótsze i delikatniejsze podszycie oraz dłuższe i twardsze włosie okrywowe. Są to psy średniej wielkości, długość życia wynosi od dziewięciu do jedenastu lat. W przypadku psów wysokość w kłębie nie przekracza zwykle 57 cm, natomiast u suk jest to około 53 cm.

Charakter i usposobienie psów rasy samojed

Każdego z pewnością interesuje to, jakimi psami są samojedy, bo piękny wygląd to przecież nie wszystko. Jako że psy tej rasy na przestrzeni wieków były wykorzystywane do różnych celów, wykonywały rozmaite zadania, to wpłynęło to w dużym stopniu na ich charakter. Można powiedzieć, że osobowość samojedów jest mocno złożona. Z jednej strony były to psy zaprzęgowe, które broniły i polowały, a z drugiej mieszkały z właścicielami i bawiły się z ich dziećmi. Samojedy to psy uniwersalne, niemalże do wszystkiego, odnajdą się w wielu sytuacjach. Mają one wrodzony instynkt łowiecki, ale mogą być jednocześnie bardzo towarzyskie i uwielbiając pieszczoty. Chociaż na co dzień samojed ma łagodną osobowość, to jednak podczas spaceru i napotkania obcego psa może stać się dominujący i wręcz skłonny do walki. Konieczne jest wobec tego zachowanie ostrożności i trzymanie go na smyczy, aby zapobiec nieprzyjemnym sytuacjom. Oczywiście odpowiednie wychowanie i wytrenowanie samojeda sprawi, że stanie się on uporządkowany i będzie reagować właściwie na komendy. Dopóki jednak właściciel nie ma pewności, że pies zawsze zjawi się na każde jego zawołanie, lepiej nie puszczać go swobodnie.

Samojedy cechują się niezwykłą inteligencją, potrafią być bardzo niezależne, dlatego socjalizacja w młodym wieku i szkolenie to w ich przypadku podstawa. Jeśli zadba się o to, aby nauka była dla psa ciekawa i różnorodna, to nie będzie sprawiać problemów i chętnie nauczy się czegoś nowego. Samojed ma tendencję do tego, że szybko się nudzi, dlatego trzeba mu dobrać odpowiedni program nauczania. W przypadku samojedów znaczenie ma to, aby nie podnosić na nie głosu, postępować z nimi łagodnie, bo są to wbrew pozorom bardzo wrażliwe psy. Mogą świetnie współpracować, ale trzeba mieć do nich odpowiednie podejście. W przeciwnym razie staną się uparte i buntownicze albo strachliwe. Samojed musi być zachęcany, bardzo nie lubi rozkazywania. Nie powinno się stosować żadnych kar ani besztać psa, bo niestety ma tendencję do obrażania się i długo chowa urazę. Jeśli chce się mieć dobry kontakt z psem tej rasy, to należy go doceniać, cieszyć się wspólnie osiągniętymi sukcesami, okazywać mu radość i motywować go do nauki. Samojedy są z natury bardzo chętne do zabawy z innymi psami i dziećmi, mają pogodne usposobienie. Kiepsko znoszą kłótnie w domu i hałasy. Podekscytowany samojed jest bardzo szczekliwy, słychać to szczególnie podczas zabawy i uprawiania sportu.

Czym karmić samojeda?

Nie ma jednego idealnego sposobu żywienia dla wszystkich psów rasy samoyed. Sposób karmienia psa zawsze musi być dostosowany do jego indywidualnych potrzeb, trzeba brać pod uwagę wiek, aktywność fizyczną i warunki bytowe. Jeśli ktoś dysponuje większą ilością gotówki, to może oczywiście podawać czworonogowi wysokogatunkową karmę przeznaczoną dla psów dużych ras renomowanej marki, ale równie dobrze sprawdzi się domowe jedzenie (w tym przypadku konieczne jest wdrożenie celowanej suplementacji, aby uniknąć ewentualnych niedoborów żywieniowych). Inaczej będzie wyglądać dieta samojeda, który ma umiarkowaną aktywność fizyczną i dużo przebywa w domu niż psa intensywnie trenującego. W drugim przypadku konieczne jest zwiększenie kaloryczności posiłków ze względu na wzrost zapotrzebowania energetycznego. Psy rasy samojed potrzebują kwasów tłuszczowych, najlepiej sprawdzą się rybne oleje zimnotłoczone. Są one szczególnie wskazane w okresie linienia, podobnie jak biotyna i cynk. Samojeda nie trzeba często karmić, wystarczy to robić nawet raz dziennie, ewentualne dwa razy na dobę.

Pamiętać trzeba o tym, aby nie karmić psa przed aktywnością fizyczną, bo skończy się to prawdopodobnie skrętem żołądka. Jako że samojedy są podatne na rozwój cukrzycy i alergie, to trzeba unikać produktów bogatych w węglowodany, podnoszących indeks glikemiczny. Należy postawić przede wszystkim na kwasy tłuszczowe, których te zwierzęta bardzo potrzebują. Nadmierne spożycie cukrów to prosta droga do pojawienia się mnóstwa problemów zdrowotnych, w tym otyłości. Ponadto tłuszcze stoją na straży pięknej sierści i zdrowej skóry. Zadbać trzeba również o kondycję ich stawów i kości. W jadłospisie nie może oczywiście zabraknąć dobrej jakości białka, ale nie należy przesadzać z jego ilością. Uważać należy z większą kalorycznością posiłków, bo samojedy staną się jeszcze bardziej żywiołowe i trudno będzie je opanować. Karmy wysokoenergetycznej i wysokobiałkowej potrzebują szczenięta w okresie wzrostu.

Zaleca się mieszać karmę suchą z mokrą, można też pozwolić sobie na przekąski, ale zawsze powinno się je wliczać do dobowego bilansu kalorycznego. Wystrzegać należy się przekarmiania psów, bo rujnuje im to zdrowie. Dorosłe psy potrzebują suchej karmy, która służy im jak szczoteczka do zębów, bo oczyszcza ich powierzchnię i zapobiega osadzaniu się na nich kamienia nazębnego. Z kolei mokra karma zawiera więcej wody, co sprzyja lepszemu nawodnieniu organizmu oraz jest mniej kaloryczna. Jeśli chodzi psy w podeszłym wieku, to jedzenie powinno być mniej kaloryczne, bogate w składniki pokarmowe, dobrej jakości. Kaloryczność posiłków i ich ilość należy zawsze dopasować do indywidualnych potrzeb danego osobnika. Dieta samojeda będzie inaczej wyglądać latem niż w okresie jesienno-zimowym, co również trzeba mieć na uwadze przy układaniu jadłospisu. Menu powinno być zróżnicowane, nie sprawdzi się monodieta.

Jak pielęgnować samojedy?

Samojedy wymagają odpowiedniej pielęgnacji ze względu na swoją szatę. Sierść jest gruba i gęsta, dlatego samo jej rozczesanie jest dosyć trudne. Nie ułatwia tego fakt, że szata u samojedów jest podwójna, podobnie jak gruby podszerstek. W zapobieganiu kłótni pomoże grzebień z rzadko rozstawionymi zębami. Czesanie nie musi oczywiście odbywać się codziennie, wystarczy robić to raz w tygodniu. Do wyczesywania podszerstka zaleca się używać gęstej szczotki. Niezbyt dobrym pomysłem jest przycinanie sierści, jej trymowanie także się nie sprawdzi. Można ewentualnie przyciąć sierść w okolicy pachwin i pod ogonem, jeśli ma się typowo domowego psa, który nie bierze udziału w żadnych wystawach. Jeżeli pies nie będzie brudny, to nie ma najmniejszego sensu go kąpać. Wystarczy zrobić to maksymalnie dwa razy w roku. Do kąpieli trzeba używać odpowiednich szamponów, czyli przeznaczonych dla psów mających białe umaszczenie.

Po wykąpaniu psa istotne jest to, aby jak najszybciej go wysuszyć. Jeśli samojed jest ruchliwy i ściera często pazury podczas spacerów, to zwykle nie ma potrzeby ich przycinania. Zawsze trzeba jednak mieć pod kontrolą ich długość i w razie potrzeby przycinać pazury dwa razy na miesiąc. Sprawdzać powinno się również stan uszu psa, szczególnie pod kątem ognisk zapalnych. Samojedy są niestety skłonne do infekcji uszu, dlatego wszelkie zaczerwienienia w ich wnętrzu powinny wzbudzić niepokój. Jeśli pies dodatkowo drapie ucho, to należy udać się z nim do weterynarza, aby potwierdzić lub wykluczyć stan chorobowy. Nie wolno używać do czyszczenia uszu wacików ani patyczków kosmetycznych. Należy w tym celu sięgnąć po specjalne płyny do płukania uszu, najlepiej będzie zapytać o nie lekarza weterynarii.

Zdrowie samojedów i podatność na choroby

Przy zakupie psa bardzo ważne jest to, aby było to sprawdzone źródło. Należy brać go wyłącznie ze zweryfikowanej, legalnej hodowli. W przeciwnym razie trzeba liczyć się z tym, że samojed będzie obciążony różnymi jednostkami chorobowymi. Nie minie wiele czasu, a pojawią się różne problemy ze zdrowiem. Psy tej rasy są z natury bardzo wytrzymałe i rzadko chorują, ale trzeba im zapewnić odpowiednie warunki do życia i to od najmłodszych lat. Regularne wizyty u lekarza weterynarii to konieczność nawet w przypadku psa będącego okazem zdrowia. Samojedy są narażone na pewne choroby typu dysplazja stawu biodrowego, katarakta, zanik siatkówki, cukrzyca, głuchota, niewydolność nerek. Mogą też pojawić się problemy z sercem, arytmia, duszności. Czasem dochodzi do dwurzędowości rzęs, co wiąże się z podrażnieniem twardówki i rozwojem stanu zapalnego, a to z kolei może skutkować nawet utratą wzroku. W przydatku niekastrowanych psów zwiększa się też ryzyko rozwoju prostaty. U samojedów może również wystąpić alergia czy atopowe zapalenie skóry

Podsumowując, czy wybór samojeda to dobry pomysł?

Obecnie do wyboru są przeróżne rasy psów, więc aż trudno zdecydować się na konkretną. Trzeba zastanowić się nad tym, czy jest się w stanie zapewnić psu optymalne warunki do życia. Każde zwierzę ma inne usposobienie, wymagania, potrzeby i predyspozycje. Decyzja o czworonożnym członku rodziny musi być wobec tego dobrze przemyślana, nie można kierować się wyłącznie pięknym wyglądem czy chwilową zachcianką. Duże znaczenie ma to, jaki ktoś prowadzi tryb życia. Osoby stroniące od ruchu i mające problemy z kontrolowaniem negatywnych emocji nie sprawdzą się w przypadku psów rasy samojed. Jest to zwierzę potrzebujące bardzo dużo aktywności fizycznej, bywa mocno absorbujące i hałaśliwe.

Trzeba pamiętać o tym, że psychika psa tej rasy jest wrażliwa, wymaga on starannej pielęgnacji ze względu na swoją sierść. Samojed nie nadaje się na stróża, źle się czuje podczas upalnych dni. Jest to typowy pies rodzinny, który bardzo przywiązuje się do swojego właściciela. Ma wesołe usposobienie, jest przyjazny wobec dzieci, wyróżnia się dużą cierpliwością. Samojedy to inteligentne psy, które są łatwe do ułożenia. Nie trzeba martwić się skłonnością do agresywnych zachowań wobec innych zwierząt. Jeśli ktoś lubi uprawiać sport, to samojed będzie świetnym kompanem. Nie trzeba trzymać go w domu, bo jest bardzo odporny na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych, niestraszne są mu śnieg i mróz.